Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından, deprem bölgesindeki küçük ve orta ölçekli işletmelere (KOBİ) yönelik mücbir sebep halinin uzatılması kararı alındı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in açıklamasına göre, cirosu 2,5 milyon TL'nin altında olan KOBİ'ler için bu süre 30 Kasım'a kadar uzatıldı. Bu karar, bölgedeki mükelleflerin büyük bir bölümünü rahatlatacak ve vergi ödevlerini yerine getirme konusunda onlara ek süre tanıyacak.

Mücbir Sebep Hali Nedir ve Kimleri Kapsıyor?

Mücbir sebep hali, beklenmedik ve önlenemeyen olaylar nedeniyle vergi yükümlülüklerini yerine getiremeyen mükelleflere tanınan bir haktır. Bu hak, deprem gibi doğal afetlerin yaşandığı bölgelerde, işletmelerin faaliyetlerini sürdürmekte zorlandığı durumlarda büyük önem taşır. Bakan Şimşek'in açıklamasına göre, bu uzatma kararı aşağıdaki mükellefleri kapsıyor:

• Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya ile Gaziantep'in İslahiye ve Nurdağı ilçelerindeki mükellefler
• 2022 yılı sonu itibarıyla cirosu 2,5 milyon TL'nin altında olanlar
• Basit usul mükellefler
• Sadece gayrimenkul sermaye iradı, ücret, menkul sermaye iradı, diğer kazanç ve iratlar yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunan mükellefler
• 1 Ocak 2023 ila 6 Şubat 2023 tarihleri arasında işe başlayan mükellefler

Bu karar ile birlikte, deprem bölgesindeki işletmelerin yaklaşık %80'i rahat bir nefes alacak. Bu uzatma, işletmelerin yeniden toparlanma sürecine girmesine ve ekonomik faaliyetlerini sürdürmesine yardımcı olacaktır.

Yeni Takvim ve Ödeme Kolaylıkları

Mücbir sebep halinin uzatılmasıyla birlikte, verilmeyen beyannameler ve bildirimler ile yapılacak ödemeler için yeni bir takvim belirlendi. Ayrıca, e-defter oluşturma ve imzalama süresi ile e-defter ve berat dosyalarının Gelir İdaresi Başkanlığı sistemine yüklenme süresi de 31 Aralık'a kadar uzatıldı.

Deprem bölgesinde kayıtlı araçların motorlu taşıtlar vergisinin ödeme süreleri de yeniden düzenlendi. Araçların 2023 yılı 2. taksiti, 2024 yılı 1. ve 2. ile 2025 yılı 1. ve 2. taksitlerine ilişkin ödemelerin 31 Aralık'a kadar yapılması gerekmektedir. Ayrıca, mücbir sebep hali uzatılan borçlular, belirlenen sürelerde taksitlendirme talebinde bulunabilecek ve borçlarını 24 aya kadar faizsiz taksitlendirebilecekler.

Yapılandırma Süresi ve Enflasyonun Etkisi

Mücbir sebep hali uzayan mükellefler, 7440 sayılı Kanun kapsamındaki başvurularını 2 Mart 2026 Pazartesi günü sonuna kadar yapabilecekler. İlk taksitlerini peşin ödeme dahil 31 Mart 2026 Salı günü sonuna kadar, diğerlerini de bu taksiti takip eden aylık dönemler halinde ödeyebilecekler. Öte yandan, Gelir İdaresi tarafından Şubat 2023 döneminden sonra hiç vergi beyannamesi vermeyen ve vergisini ödemeyen mükelleflerin borcunun enflasyon nedeniyle oldukça azaldığı belirlendi.

Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın bu kararı, deprem bölgesindeki işletmeler için önemli bir destek niteliği taşıyor. Mücbir sebep halinin uzatılması, işletmelerin vergi yükümlülüklerini yerine getirme konusunda yaşadıkları zorlukları hafifletecek ve onlara ekonomik olarak nefes alma imkanı sağlayacaktır. Bu sayede, deprem bölgesindeki işletmelerin yeniden ayağa kalkması ve ekonomik faaliyetlerine devam etmesi kolaylaşacaktır. Bakan Şimşek'in de belirttiği gibi, devlet, depremden etkilenen vatandaşların ve işletmelerin yanında olmaya devam edecektir.