Dijitalleşen dünyada insan ilişkilerinin nasıl değiştiği, samimiyetin yerini yavan yakınlıkların aldığı ve yalnızlığın arttığı günümüzde sıkça tartışılan bir konu. Turan Güzel'in köşe yazısı, bu değişimi derinlemesine analiz ederek, teknolojinin insan ilişkileri üzerindeki etkilerini çarpıcı bir şekilde ortaya koyuyor. Bildirim kültürü ve sürekli çevrimiçi olma hali, gerçek bağlantılar kurmamızı engelliyor mu? İşte bu soruların cevapları ve daha fazlası bu yazıda.

Dijitalleşen İlişkiler: Samimiyet Nerede?

İnsan ilişkilerinde bakışın, dokunuşun, sesin ve sıcaklığın yerini emojilerin aldığı bir dünyada yaşıyoruz. Kalp emojisi göndermek, kalp kazanmak gibi geliyor; gülücük atmak, gülüştüğümüzü zannediyoruz. Ancak bu yapaylıklar, gerçek duygusal bağları kurmamızı engelliyor. "Görüldü" bile bir ilişki biçimi haline gelirken, aslında ne kadar yalnızlaştığımızı fark etmiyoruz. Aramayan nazik, sıkboğaz etmeyen, arayan ‘’rahatsız edici’’ sayılıyor. Yani yakınlık, samimiyet ve içtenlik kavramlarını ve içerik mahiyetlerini öyle tersyüz ettik ki, en temel insani refleksler bile “taciz” ve hatta ‘’cinsel taciz’’ kategorisine girebiliyor.

• Emoji kullanımı samimiyetin yerini alıyor mu?
• "Görüldü" olmak bir ilişki belirtisi mi?
• Aramak neden rahatsız edici bulunuyor?

Sessiz İşgal: Ruhsuzluğun Minimalist Hali

Teknoloji değil, insan ilişkilerinin kendisi çürümeye başladı ve biz bu çürümeyi sindiriyoruz. Bu çürüme, parfüm sıkılarak kapatılmış, şık ve janjanlı paketlere sarılmış modern bir çürüme. Ruhsuzluğun gönüllü işgali, bireysel ve minimalist bir hale getirilmiş durumda. Artık birini aramak, ilgilenip hal hatır eylemek "fazla samimi" bulunuyor. İnsan sesinin, sıcaklık ve samimiyetinin yerini sessize alınmış bir sohbet ve süliet balonu aldı. Evet, insanların birbirine bağlantı kurması anlamında seçeneklerin çoğaldığı ve bu anlamda bir güçlenimden bahsedecek olsakta ruhi, içten ve hasbi ilişkilerimiz zayıfladı.

Dijital İllüzyon: Sürekli İletişim Hâlinde Miyiz?

Dijital dünyanın bize sunduğu en büyük illüzyon, sürekli iletişim halindeymişiz gibi davranarak aslında hiç iletişim kurmamamız. Soğuk ve kopuk bir iletişim anlayışı, samimiyetten, sıcaklık, dürüstlük ve içtenlikten uzak bir çağın yorgunluğunu beraberinde getiriyor. "Seni merak ettim" mesajından daha büyük bir yalanın olmadığı gerçeğini ya farkında değiliz ya da itiraf edecek dürüstlükten yoksunuz. Bugünün nezaketi otomatikleşmiş jestler: “Nasılsın?”, “Günaydın ☀️”, “İyi geceler ????” Hepsinin ardında aynı hissizlik var. İkonların teslim almışlığı….

• "Seni merak ettim" mesajı ne kadar samimi?
• Otomatikleşmiş nezaket jestleri ne ifade ediyor?
• Gerçek yakınlığın yerini ne aldı?

Gerçek yakınlığın yerini "yanıt süresi" aldı. Birinin hayatını merak etmiyoruz; mesajımıza kaç dakika sonra döneceğini merak ediyoruz. Üstelik mesajımızın ne ifade ettiği, nasıl bir içtenlik ve derinlik ihtiva ettiği, iki tarafında ilgi alanında değil. Dahası, herkesin tahammül eşiği ve samimiyet algısı yerle bir olmuş durumda. Birine uzun bir mesaj yazıyorsun; üç gün sonra "yoğunluktan göremedim" diye cevap geliyor. Hepimiz yoğunuz! Ama birbirimize ve hatta kendimize bile değil. Bizden ve yani samimiyetten yoksun ekrandan başka, hiçbir şeye zamanımız yok.

Sonuç olarak, dijital dünyanın sunduğu kolaylıklar ve bağlantı imkanları, gerçek insan ilişkilerinin yerini tutamaz. Telefonu bırakıp bir dostun kapısını çalmak, gözünün içine bakarak "Nasılsın?" diye sormak, bu çağda en radikal eylem olabilir. Unutmayalım ki, hiçbir teknoloji, bir insanın sana dönüp "Anlat bakalım," deyişinin yerini tutmayacak. Bu nedenle, dijital konforun zehrinden arınarak, gerçek insanlarla gerçek bağlar kurmaya odaklanmalıyız. Çünkü ekran arkasına saklanmış bir ürkeklik ile özlem duyulana kavuşmanın imkansızlığının da farkındayım. Belki de en çok ihtiyacımız olan şey budur: Gerçek bir insanla, gerçek bir zamanda, gerçekten konuşmak. Birbirimizi duymak. Duyduğumuzu hissettirmek. Bildiğin gibi… insan olmak.