Doğu Anadolu Bölgesi'nin yüksek rakımlı yaylalarında kendiliğinden yetişen, yöre halkı tarafından "yayla muzu" olarak da adlandırılan uçkun bitkisi, bu yıl rekolte düşüklüğü nedeniyle altın değerinde. Hakkari'nin Yüksekova ilçesinde bir destesi 100 TL'den satışa sunulan uçkun, hem şifasıyla hem de lezzetiyle dikkat çekiyor.
Uçkun Nedir ve Neden Bu Kadar Popüler?
Uçkun, mayıs ve haziran aylarında yüksek rakımlı bölgelerde yetişen, ekşimsi bir tada sahip, doğal bir bitkidir. Halk arasında sarılık, tansiyon, mide rahatsızlıkları ve diyabet gibi birçok hastalığa iyi geldiğine inanılır. İçeriğindeki vitamin ve mineraller sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirdiği, sindirimi kolaylaştırdığı ve antioksidan özelliklere sahip olduğu bilinmektedir. Bu nedenle bölge halkı tarafından sıklıkla tüketilir ve şifa kaynağı olarak görülür.
Uçkunun popülerliğinin bir diğer nedeni ise yöre halkı için önemli bir geçim kaynağı olmasıdır. İş imkanlarının kısıtlı olduğu bölgelerde, dağlardan toplanan uçkunlar şehir merkezlerinde satılarak aile bütçesine katkı sağlanır.
Rekolte Düşüklüğü Fiyatları Uçurdu
Bu yıl yaşanan rekolte düşüklüğü, uçkun fiyatlarının rekor seviyelere ulaşmasına neden oldu. Uçkun satıcısı Selim Duman, "Her sene olduğu gibi dağlarda yetişen uçkunları getirdik ama bu sene yok denecek kadar az diyebiliriz. İklim değişikliği mi ya da bir sene yetişip bir sene yetişmiyor mu onu anlamadık. Yüksekova'da 300'e yakın kişi bununla geçimini sağlıyor. Az olduğu içinde destesini 100 TL'den satıyoruz" şeklinde konuştu.
Uçkunun azalmasının nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, iklim değişikliği ve doğal yaşam alanlarının tahribi gibi faktörlerin etkili olduğu düşünülüyor. Bu durum hem tüketicileri hem de geçimini uçkun toplayarak sağlayan yöre halkını olumsuz etkiliyor.
Uçkunun Faydaları Nelerdir?
- Bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Sindirimi kolaylaştırır.
- Antioksidan özelliği sayesinde hücreleri korur.
- Sarılık, tansiyon, mide rahatsızlıkları ve diyabet gibi hastalıklara iyi geldiği düşünülmektedir.
- Yüksek lif içeriği sayesinde tokluk hissi verir.
Uçkun, Doğu Anadolu Bölgesi için sadece bir bitki değil, aynı zamanda bir kültür ve geçim kaynağıdır. Rekolte düşüklüğü nedeniyle fiyatının artması, bu değerli bitkiye olan ilgiyi daha da artırmış durumda. Ancak, uçkunun sürdürülebilirliği için doğal yaşam alanlarının korunması ve bilinçli tüketim büyük önem taşıyor.