Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, depozito yönetim sistemi ile Türkiye'nin yıllık 500 milyon avro ekonomik katkı sağlayacağını açıkladı. Atıkların ham maddeye dönüştürülmesiyle ithalatın azaltılması ve yeni istihdam alanlarının yaratılması hedefleniyor. Bakan Kurum, sistemin çevreye ve ekonomiye büyük faydalar sağlayacağını vurguladı.

Depozito Sistemi ile İthalata Son!

Bakan Kurum, Avrupa ülkelerinde atık cam şişe geri toplama oranının ortalama %80 olduğunu, Türkiye'de ise bu oranın sadece %3 olduğunu belirtti. Bu durumun fabrikaların cam kırıklarını ithal etmek zorunda kalmasına neden olduğunu ifade etti. Depozito sistemi sayesinde cam ve plastik ithalatının önüne geçileceği, hatta ihracatçı konumuna gelinebileceği vurgulandı.

Sakarya'da 1-2 ayda 100 ton atık cam toplandığını belirten Kurum, Türkiye genelinde bu rakamın çok daha yüksek olacağını ve atıkların ham maddeye dönüştürülerek başta otomotiv ve tekstil olmak üzere birçok sektöre girdi sağlanacağını söyledi.

Ulusal Depozito Yönetim Sistemi ile İzlenebilirlik

Ulusal Depozito Yönetim Sistemi ile yıllık yaklaşık 25 milyar içecek ambalajının izlenebilir hale getirildiğini belirten Bakan Kurum, ambalajlara konulan özel işaret ve barkod sayesinde ürünlerin raflarda sadece tüketilmeyi değil, ham maddeye dönüşmeyi beklediğini ifade etti. Vatandaşların iade süreçlerinde "DOA" adlı mobil uygulamayı kullanarak depozito bedellerini e-cüzdanlarında biriktirebileceği ve bu bedelleri QR kod ile ödeme özelliği olan tüm POS cihazlarında kullanabileceği belirtildi.

Sakarya'da kurulan 30 depozito iade makinesinin sistemin kusursuz işlediğini gösterdiğini vurgulayan Kurum, 37 binden fazla vatandaşın sistemi kullandığını ve günde ortalama 30 bin ambalaj toplandığını söyledi. Bu sayede 1,3 milyon tek kullanımlık içecek ambalajının çöpe gitmediği ve doğaya karışmadığı ifade edildi.

Bakan Kurum, depozito sisteminin faydalarını şu şekilde sıraladı:

• Çevre kirliliğinin azalması: Ambalajların doğaya karışması engellenerek çevre kirliliği önlenir.
• Ekonomik katkı: Atıkların ham maddeye dönüştürülmesiyle ithalat azalır ve yeni istihdam alanları yaratılır.
• Kaynakların verimli kullanılması: Geri dönüşüm sayesinde doğal kaynakların daha verimli kullanılması sağlanır.
• Vatandaşların gelir elde etmesi: İade edilen ambalajlar karşılığında vatandaşlar gelir elde eder.

Türkiye Genelinde Yaygınlaşma Hedefi

Kızılcahamam ve Sakarya'da başlatılan çalışmaların Erzurum, Samsun, Mersin, Gaziantep, Konya ve İzmir'de de başlatıldığını belirten Bakan Kurum, öncelikle 7 bölgede yer alan 7 il merkezinde depozito iade makinelerinin kurulumunun tamamlanacağını ve 2026 yılı başında tüm il ve ilçelerde makine kurulumunun yapılacağını söyledi. Hedefin 86 milyon vatandaşın tamamını bu sistemle tanıştırmak ve bütün ambalajları bu sisteme hizmet edecek niteliğe kavuşturmak olduğu vurgulandı.

Depozito yönetim sistemi, çevre kirliliğini azaltmanın yanı sıra ekonomiye de önemli katkılar sağlayacak bir adım olarak değerlendiriliyor. Atıkların ham maddeye dönüştürülmesi, ithalatın azaltılması ve yeni istihdam alanlarının yaratılması hedefleriyle Türkiye'nin sürdürülebilir bir geleceğe doğru ilerlemesine katkı sağlayacak.