15 Mayıs 2025 Perşembe

Kürt Dili Bayramı: İHD'den Anlamlı Çağrı! Kürtçe Önündeki Engeller Kalkmalı!

Bugün, 15 Mayıs, Kürt Dili Bayramı. Bu anlamlı gün, 2006 yılında ilan edildi ve 2007'den itibaren her yıl coşkuyla kutlanıyor. 15 Mayıs 1932, Kürt dili için tarihi bir dönüm noktasıdır. O gün, Kürt aydınları ve dilbilimciler Celadet Ali Bedirxan ve Rewşan Bedirxan öncülüğünde, Latin alfabesiyle yayımlanan ilk Kürtçe dergi olan Hawar (Çığlık) Şam’da yayın hayatına başladı. Hawar dergisi, Kürt dilinin yazılı hale gelmesinde ve standartlaşmasında büyük bir rol üstlendi.

Kürt Dili Bayramı'na Özel Açıklamalar

Kürt halkı için özel ve tarihsel bir anlam taşıyan bu güne dair siyasi partiler ve sivil toplum kuruluşları çeşitli açıklamalar yayımladı. Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti), İnsan Hakları Derneği (İHD) ve Kürtçe Gönüllüleri Birliği (DILKURD) gibi önemli kuruluşlar, Kürt dilinin önemi ve karşılaştığı zorluklara dikkat çekti.

  • DEM Parti: "Kürt halkının kültürel, dilsel ve kimliksel hakları anayasal güvence altına alınmadığı sürece, Kürtler yaşamın tüm alanlarında kültürel, dilsel ve kimliksel özgürlük mücadelesini sürdürmeye kararlıdır."
  • İHD Genel Merkezi: "Toplumsal barışın inşası ve çatışmasız bir ortamın sağlanması yönünde önemli adımların atıldığı bu dönemde, ‘Kürt Sorununun’ çözümü ve toplumsal barışın sağlanmasının en temel ilerleme araçlarından birisi kuşkusuz Kürt dili ve lehçelerinin kullanımı önündeki engellerin kaldırılmasıdır."
  • DILKURD: "Kürtçeyi yaşatmak, Kürt halkını yaşatmak demektir."

İHD'den Kürtçe Çağrısı: Engeller Kalkmalı!

İnsan Hakları Derneği (İHD) Genel Merkezi, Kürt Dili Bayramı vesilesiyle yaptığı açıklamada, toplumsal barışın sağlanması için Kürtçe üzerindeki engellerin kaldırılması gerektiğine vurgu yaptı. İHD, yasal güvencesi olmadan 2009 yılında Kürtçe yayına başlayan TRT 6 kanalı ve 2012 yılında başlatılan seçmeli ders uygulamalarının, milyonlarca Kürt vatandaşının anadil taleplerini karşılamaktan uzak olduğunu belirtti. Ayrıca, 2025 yılında yapılan 15 bin öğretmen atamasında, Kürtçe dili öğretmenleri için sadece 6 öğretmen atanmasının gerçekçi olmadığını ve resmi düzeyde anadilinde eğitim talebine yönelik bir planlama olmadığının göstergesi olduğunu ifade etti.

İHD, dil haklarının çeşitli uluslararası insan hakları belgelerinde de korunduğunu hatırlatarak, ırk, renk, cinsiyet, dil, din, etnik veya toplumsal köken gibi herhangi bir temelde ayrımcılığa uğramadan herkesin en temel insan hak ve özgürlüklerinden eşitçe yararlanabilmesi için mücadele etmeye ve bütün dillere özgürlük istemeye devam edeceklerini vurguladı. İHD, derneğin genel kurulunda kendi anadilinde, Kürtçe konuşma yaptığı için tutuklanıp yargılanan, daha sonra da katledilen üye ve yöneticisi Vedat Aydın'ı Kürt Dil Bayramı’nda saygıyla andı.

Kürt Dili Bayramı'nın Önemi ve Geleceği

Kürt Dili Bayramı, Kürt halkının diline, kültürüne ve kimliğine sahip çıkma iradesini simgeliyor. Bu özel gün, Kürtçenin yaşatılması, geliştirilmesi ve gelecek nesillere aktarılması için bir fırsat sunuyor. Kürtçe üzerindeki baskıların sona ermesi, anadilinde eğitim hakkının güvence altına alınması ve Kürtçenin resmi dil statüsü kazanması, Kürt halkının en temel talepleri arasında yer alıyor. Kürt Dili Bayramı, bu taleplerin dile getirilmesi ve farkındalık yaratılması açısından büyük önem taşıyor.

İlgili Haberler