İnternet alışverişlerinin artmasıyla birlikte, özellikle Çin'den yapılan e-ithalat, tüketicileri hem ucuz ürünlere ulaştırırken hem de beraberinde bazı riskleri getiriyor. Kalite kontrolü yapılmayan ürünler ve istihdam kayıpları, bu alışverişlerin olumsuz yönleri olarak öne çıkıyor. Özellikle ayakkabı ve küçük mutfak aletleri gibi ürünlerdeki potansiyel tehlikeler, yetkilileri harekete geçirdi.

Gümrüksüz Alışverişte Yeni Düzenleme Sinyali

Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Başkanı Berke İçten, Türkiye Gazetesi'ne yaptığı açıklamada, geçen yıl 8 milyon çift ayakkabının e-ticaret yoluyla ithal edildiğini belirtti. Bu ayakkabıların kanserojen ve alerjen riski taşıyıp taşımadığı konusunun araştırılması için Ticaret Bakanlığı ile iletişimde olduklarını ifade etti. İçten, gümrüksüz alışveriş limitinin 150 avrodan 30 avroya indirilmesinin olumlu bir adım olduğunu, ancak kargo bedelinin de bu limitin içerisinden düşülerek yeni düzenlemeler yapılmasının gündemde olduğunu söyledi.

İçten'in açıklamalarına göre, bazı e-ticaret sitelerinde satılan ayakkabılar, ilanlardaki ürünlerle aynı kalitede olmayabiliyor ve 30 avro altındaki değere sahip oldukları için herhangi bir teste tabi tutulmadan tüketiciye ulaşıyor. Bu durum, tüketicilerin sağlığı açısından ciddi riskler oluşturuyor. Ayrıca, bu platformların Türkiye'de yerleşik bir ofisinin veya muhatabının olmaması, sorun yaşanması durumunda çözüm bulmayı zorlaştırıyor.

İçten, yetkililere şu çağrıda bulundu:

"Gelen ürünlerden kategori kategori testler yapılarak, uygunsuz olanların tespit edilenlerin Türkiye’de satışının yasaklanması gerekir."

İthalatın İstihdam Üzerindeki Olumsuz Etkisi

İthalattaki artışın, ayakkabı sektöründe istihdam sorunlarına yol açtığı da belirtiliyor. 2021-2022 döneminde 380 bine yakın kişinin istihdam edildiği sektörde, bu sayının şu anda 250 binin altına gerilediği ifade ediliyor. Bu durum, 130 bin kişilik bir istihdam kaybı anlamına geliyor. İşten, bu kaybın en önemli nedenlerinden birinin, halk sağlığını tehdit eden e-ithalat sorunu olduğunu vurguladı. İhracatın 1,2 milyar dolar seviyelerinde olmasına rağmen, ithalatın geçen yıl 1,7 milyar dolara yükselmesi, sektördeki dengesizlikleri gözler önüne seriyor.

Mutfak Aletlerinde de Aynı Tehlike

Ev ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği Başkanı Talha Özger de, küçük mutfak aletlerindeki risklere dikkat çekti. Özger, gümrüksüz alışveriş ile birçok riskin evlere girdiğini ve denetlemelerin yetersizliği nedeniyle vatandaşların sorun yaşamaları halinde muhatap bulamadıklarını belirtti. Özellikle elektrikli küçük mutfak eşyalarının, ilk kullanımda dahi kullanılamaz hale geldiği durumlarla karşılaşıldığını ifade etti.

Özger, yetkililere şu çağrıda bulundu:

"Sıkı tedbirler alınarak yerli sanayicinin Türkiye’de temsilcisi dahi olmayan bu türden yapılara karşı korunması gerekiyor."

Gümrüksüz alışverişin cazibesi, tüketicileri ucuz ürünlere yönlendirirken, beraberinde sağlık ve güvenlik risklerini de getiriyor. Yetkililerin bu konuda alacağı önlemler, hem tüketicilerin korunması hem de yerli sanayinin desteklenmesi açısından büyük önem taşıyor. Gümrüksüz alışveriş limitlerindeki olası değişiklikler ve denetimlerin sıkılaştırılması, bu sorunun çözümüne katkı sağlayabilir. Aksi takdirde, ucuz ürünlere ulaşma çabası, sağlığımızı ve ekonomimizi olumsuz etkileyebilir.